Zimbabwe nói tiếng gì? Tìm hiểu ngôn ngữ chính thức của Zimbabwe

Zimbabwe là một quốc gia nằm ở miền nam châu Phi, nổi tiếng với thác Victoria hùng vĩ và hệ sinh thái động thực vật hoang dã phong phú. Nhưng bạn có biết ngoài những kỳ quan thiên nhiên tuyệt đẹp đó, Zimbabwe còn nắm giữ một kỷ lục Guinness thế giới khá đặc biệt không? Đó chính là quốc gia có số lượng ngôn ngữ chính thức nhiều nhất trên thế giới! Vậy người dân Zimbabwe nói tiếng gì? Chắc hẳn bạn đang rất tò mò đúng không? Hãy cùng Máy Phiên Dịch . Com khám phá các ngôn ngữ tại Zimbabwe, quốc gia có đến 16 ngôn ngữ chính thức được công nhận!

1. Tiếng Anh

Tiếng Anh du nhập vào Zimbabwe thông qua những người Anh di cư trong thời kỳ thuộc địa. Ngày nay, tiếng Anh Zimbabwe được khoảng 5% dân số Zimbabwe sử dụng như tiếng mẹ đẻ. Nó được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động chính thức của chính phủ, trong hệ thống giáo dục, và trong nhiều lĩnh vực khác của đời sống. Do đó, một lượng lớn người Zimbabwe sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai.

2. Tiếng Shona

Tiếng Shona là một ngôn ngữ Bantu quan trọng, đóng vai trò là tiếng mẹ đẻ của phần lớn dân số Zimbabwe (70-80%, tương đương 10,8-14 triệu người). Sự phổ biến rộng rãi này biến tiếng Shona thành một trong những ngôn ngữ Bantu được sử dụng nhiều nhất ở khu vực phía nam châu Phi.

Ngôn ngữ này bao gồm 4 phương ngữ chính: Karanga, Korekore, Manyika và Zezuru.

3. Tiếng Ndebele Bắc

Tiếng Ndebele được sử dụng bởi khoảng 20% dân số Zimbabwe, chủ yếu ở vùng Matabeleland. Một số ít người nói tiếng Ndebele cũng sinh sống ở vùng đông bắc Botswana, giáp biên giới Zimbabwe.

4. Tiếng Chewa

Tiếng Chewa (hay Chichewa, còn gọi là tiếng Nyanja) là một ngôn ngữ Bantu thuộc ngữ hệ Niger-Congo, có nguồn gốc từ khu vực quanh hồ Malawi. Ngôn ngữ này được khoảng 15 triệu người sử dụng ở khu vực miền nam châu Phi, bao gồm Malawi, Mozambique, Nam Phi và cả đông bắc Zimbabwe.

5. Tiếng Chibarwe

Chiberwe là một ngôn ngữ Bantu thuộc ngữ hệ Niger-Congo. Nó được sử dụng rộng rãi ở Malawi và Mozambique, và cũng có một cộng đồng người nói ở phía đông bắc Zimbabwe. Tiếng Chiberwe hiện thuộc nhóm ngôn ngữ có nguy cơ tuyệt chủng tại Zimbabwe.

6. Tiếng Kalanga

Kalanga cũng là một ngôn ngữ Bantu thuộc nhóm ngôn ngữ Niger-Congo. Hiện có khoảng từ 300.000 đến 700.000 người nói tiếng Kalanga (TjiKalanga) ở khu vực phía tây nam Zimbabwe, giáp biên giới Botswana.

7. Tiếng Koisan

Tiếng Khoisan thuộc nhóm ngôn ngữ Khoe, nhóm ngôn ngữ  bản địa lớn nhất ở miền nam châu Phi. Ngôn ngữ này được nói bởi một nhóm người San sống ở khu vực phía tây nam Zimbabwe. Đây là tiếng mẹ đẻ của khoảng 4.000 người, phân bố giữa Botswana và Zimbabwe, trong đó khoảng 3.500 người ở riêng Zimbabwe.

8. Tiếng Nambya

Tiếng Nambya là một ngôn ngữ Bantu được nói bởi người Nambya, chủ yếu ở phía tây bắc Zimbabwe, đặc biệt là ở thị trấn Hwange, và một số ít người ở đông bắc Botswana. Theo Hiến pháp Zimbabwe sửa đổi vào năm 1990, công nhận tiếng Nambya và tiếng Kalanga là các ngôn ngữ bản địa riêng biệt.

9. Tiếng Ndau

Tiếng Ndau là một ngôn ngữ Bantu được nói chủ yếu ở miền đông Zimbabwe và một phần của Mozambique, ước tính có khoảng 2,4 triệu người sử dụng. Mặc dù, tiếng Ndaui được coi là một phương ngữ của tiếng Shona, nhưng tiếng Ndau vẫn thể hiện một số khác biệt về từ vựng và ngữ pháp.

10. Tiếng Shangani

Shangani là một ngôn ngữ Bantu, được đặt tên theo cộng đồng người Shangani ở Zimbabwe. Ngôn ngữ này được nói bởi các bộ lạc sống dọc theo sông Shangani và ở các khu vực phía đông nam. Tiếng Shangani cũng được sử dụng ở một số quốc gia châu Phi: Eswatini, Mozambique và Nam Phi.

11. Ngôn ngữ ký hiệu

Zimbabwe là một trong số ít quốc gia trên thế giới chính thức công nhận ngôn ngữ ký hiệu. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với cộng đồng người khiếm thính tại quốc gia này, ước tính khoảng 280.000 người là thành viên của Hiệp hội Người khiếm thính Quốc gia Zimbabwe.

Việc công nhận này giúp đảm bảo quyền được tiếp cận thông tin và giao tiếp của người khiếm thính, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với sự đa dạng ngôn ngữ và văn hóa trong xã hội Zimbabwe.

12. Tiếng Sotho

Tiếng Sotho là một ngôn ngữ Bantu thuộc nhóm Sotho-Tswana, có quan hệ gần gũi với tiếng Tswana và tiếng Bắc Sotho. Hiện nay, tiếng Sotho nói bởi khoảng 5 triệu người ở khu vực Nam Phi, bao gồm cả Zimbabwe, Lesotho và Nam Phi. Tại Zimbabwe, tiếng Sotho được sử dụng bởi một bộ phận dân cư, chủ yếu ở các khu vực phía nam Zimbabwe.

13. Tiếng Tonga

Tiếng Tonga là một ngôn ngữ Bantu, thuộc nhánh của ngữ hệ Niger-Congo. Do đó, nó có mối quan hệ gần gũi với các ngôn ngữ Bantu khác trong khu vực Nam Phi, ví dụ như tiếng Tswana và tiếng Lozi. Tại Zimbabwe, tiếng Tonga được sử dụng chủ yếu ở phía bắc, đặc biệt là khu vực quanh hồ Kariba. Ước tính hiện có khoảng 1,4 triệu người nói tiếng Tonga ở Zimbabwe.

14. Tiếng Tswana

Tiếng Tswana là một ngôn ngữ Bantu thuộc nhóm Sotho-Tswana, có quan hệ gần gũi với tiếng Bắc Sotho, tiếng Nam Sotho, tiếng Kgalagadi và tiếng Lozi. Tiếng Tswana được nói chủ yếu ở Botswana và Nam Phi, ngoài ra còn được sử dụng ở Zimbabwe và Namibia. Tuy là một trong những ngôn ngữ chính thức ở Zimbabwe, số người nói tiếng Tswana ở đây ít hơn đáng kể so với ở Botswana và Nam Phi.

15. Tiếng Venda

Tiếng Venda còn được gọi là Tshivenda hoặc Luvenda, là một ngôn ngữ thuộc nhóm Bantu. Tại Zimbabwe, ngôn ngữ này được sử dụng bởi cộng đồng người Lemba, với số lượng ước tính khoảng 150.000 người, sinh sống ở khu vực phía nam Zimbabwe, dọc theo lưu vực sông Limpopo.

Hệ thống chữ viết của tiếng Venda dựa trên bảng chữ cái Latinh, nhưng được bổ sung thêm năm chữ cái đặc biệt có dấu trọng âm: ḓ, ḽ, ṋ, ṱ và ṅ. Các chữ cái C, J và Q chỉ được sử dụng trong tiếng Venda để viết các từ mượn từ các ngôn ngữ khác hoặc các tên riêng nước ngoài.

16. Tiếng Xhosa

Tiếng Xhosa là một ngôn ngữ Bantu thuộc nhánh Nguni, một nhánh ngôn ngữ phổ biến ở miền nam châu Phi. Hiện có khoảng 200.000 người Zimbabwe (khoảng 1% dân số) sử dụng tiếng Xhosa như tiếng mẹ đẻ. Phần lớn cộng đồng nói tiếng Xhosa ở Zimbabwe tập trung tại Bulawayo, thành phố lớn thứ hai của Zimbabwe.