Chữ Thiên trong tiếng Hán | Các từ ghép và ý nghĩa chữ Thiên 天

Chữ Thiên trong tiếng Hán thuộc hệ chữ tượng hình và mỗi nét chữ viết đều ẩn giấu những ý nghĩa thâm thúy của con người Trung Quốc xưa. Chữ Thiên chữ Hán phồn thể, cách viết và ý nghĩa quan trọng của các chữ cái tiếng Trung là gì? Hãy cùng MayPhienDich.Com tìm hiểu chiết tự và ý nghĩa của chữ Thiên tiếng Trung ngay dưới đây!

1. Chữ Thiên có nghĩa là gì?

Chữ Thiên tiếng Hán là: 天 (tiān) vừa là danh từ, vừa là tính từ, phó từ có nghĩa là: trời, bầu trời, tự nhiên, ngày, hình phạt săm chữ vào trán. 

► Danh từ

• 天: Bầu trời, không gian. 

Bích hải thanh thiên: 碧海青天 /Bìhǎi qīngtiān/ (Biển biếc trời xanh). 

• 天: Ngày (sáng & tối). 

Kim thiên: 今天 /Jīntiān/ (Hôm nay) hay Minh thiên: 明天 /Míngtiān/ (Ngày mai). 

• 天: Tự nhiên. 

Thiên nhiên: 天然 /Tiānrán/ (Tự nhiên trong trời đất) hay Thiên sinh: 天生 /Tiānshēng/ (tự nhiên sinh ra).

• 天: Khí hậu, mùa tiết.

Nhiệt nhiên: 熱天 /Rè tiān/ (Trời nóng) hay Xuân thiên: 春天 /Chūntiān/ (Mùa xuân). 

• 天: Ông trời, chúa tể cả muôn vật, chúa trời, bậc tối thượng trên trời.

Sanh tử hữu mệnh, phú quý tại Thiên: 生死有命, 富貴在天 /Shēngsǐ yǒu mìng, fùguì zài tiān/ (Sống chết có số, giàu sang là do trời). 

Nhân định thắng Thiên: 人定胜天 /Réndìngshèngtiā/ (Người nhất định hơn ông trời). 

• 天: Là phạt khắc chữ chàm vào trán gọi là “thiên”. 

• 天: Nơi thần linh ở, thiên đàng. 

Thiên đường: 天當 /Tiān dāng/, Thăng thiên: 升天 /Shēngtiān/ (Lên trời), Quy thiên: 歸天 /Guītiān/ (Về trời).

► Tính từ

• 天: Thuộc về vũ trụ, về trời…

Hình phạt của ông trời: 天罰 /Tenbatsu/.

• 天: Tự nhiên mà có, do thiên nhiên, không do con người tạo ra. 

“Thiên tài”: 天才 /Tiāncái/ (tài có tự nhiên), “Thiên tính”: 天性 /tiānxìng/ (tính tự nhiên).

• 天: Số mục cực lớn.

“Thiên văn số tự” hay “Thiên văn học”: 天文數字 Tiānwén shùzì/ (Con số cực kì lớn). 

► Phó từ 天: Rất, vô cùng.

“Thiên đại đích hảo tiêu tức”: 天大的好消息 /Tiān dà de hǎo xiāoxī/ (tin tức vô cùng tốt đẹp). 

2. Ý nghĩa chữ Thiên tiếng Trung

Thiên (Hán tự: 天), nghĩa là "Trời" là một trong những từ Trung Quốc cổ xưa nhất và là khái niệm trong thần thoại, triết học, tôn giáo Trung Hoa. 

Vào thời nhà Thương (Thế kỷ 17 - 11 TCN), người Hoa gọi vị thần tối cao của mình là “Thượng đế” (上帝 - Shàngdì) hay Đế (帝 - dì). 

Thời nhà Chu, khái niệm Thiên 天 (tiān) - “Trời” được dùng như từ đồng nghĩa với từ “Thượng đế” (上帝). 

Trước thế kỷ 20, việc thờ cúng Trời từng là Quốc giáo của người Trung Quốc. 

Theo Đạo giáo và Nho giáo, “Thiên đường” (天當) đi cùng với khái niệm Địa (地 "đất"). Hai mặt này của Vũ trụ học đại diện cho “Thuyết nhị nguyên” của Đạo giáo. Chúng được xem là hai trong  “Tam giới” (三界) của thực thể, giới ở giữa là Nhân 人 /Rén/ (người). 

Vậy ý nghĩa của từ Thiên tiếng Hoa thường chỉ nơi trên cao như: Thiên đường, thiên cung, Thiên thần, Thiên Sứ, Thiên binh … tùy theo quan niệm văn hóa của những Tôn giáo khác nhau. 

Tham khảo: 

• Tết Nguyên Đán tiếng Trung

• 12 con giáp tiếng Trung

1. Tự hình chữ Thiên tiếng Hán 

Hình thái đầu tiên của chữ Thiên (天) là “Giáp cốt văn” (甲骨文), tiếp đến là Kim văn (金文), Triện Văn (篆書, Lệ thư (隸書), cuối cùng là Khải thư (楷書). 

2. Dị thể từ Thiên tiếng Trung

Chữ Thiên từ Hán Việt có hơn 10 cách viết khác, bạn có thể tìm hiểu quả hình bên dưới. 

Từ ghép	Phiên âm	Giải nghĩa
九天	Jiǔtiān	cửu thiên
天子	Tiānzǐ	Thiên tử
露天	lùtiān	lộ thiên
天地	tiāndì	thiên địa
天赋	tiānfù	thiên phú
天機	tiān jī	thiên cơ
滿天	mǎn tiān	mãn thiên
天殺	tiān shā	thiên sát
天道	tiāndào	thiên đạo
造天立地	zào tiān lìdì	tạo thiên lập địa
天文	tiānwén	thiên văn
天子	tiānzǐ	thiên tử
天气	tiānqì	thiên khí
天恩	tiān ēn	thiên ân
天河	tiānhé	thiên hà
天良	Tiānliáng	thiên lương
國色天香	guósè tiānxiāng	quốc sắc thiên hương
逆天	nì tiān	nghịch thiên
天時	tiān shí	thiên thời
天下	tiānxià	thiên hạ
天命	Tiānmìng	Thiên mệnh (Ý trời tiếng Hán)
白日升天	bái rì shēngtiān	bạch nhật thăng thiên
移天易日	yí tiān yì rì	di thiên dịch nhật
九天玄女	jiǔtiān xuán nǚ	cửu thiên huyền nữ
驚天動地	jīngtiāndòngdì	kinh thiên động địa

Bài viết vừa chia sẻ đến các bạn ý nghĩa cũng như các từ ghép phổ biến liên quan đến chữ Thiên trong tiếng Hán. Qua đó, hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn chữ Thiên mang nghĩa gì và có thể vận dụng những cụm từ này vào việc học tiếng Trung một cách hiệu quả hơn.

Bên cạnh việc học từ vựng và ngữ pháp, nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giao tiếp hay dịch thuật tiếng Trung trong đời sống hàng ngày hoặc khi đi du lịch, công tác, thì một máy phiên dịch ngôn ngữ sẽ là giải pháp tiện lợi giúp bạn kết nối dễ dàng và tự tin hơn trong mọi cuộc trò chuyện.