Dĩ hòa vi quý là gì? Giải thích Ý nghĩa Tục ngữ tiếng Trung

Dĩ hòa vi quý là câu tục ngữ khuyên bản thân nên sống hòa thuận chan hòa, hòa hợp với mọi người. Trong các mối quan hệ giao tiếp cả trong gia đình, trong công việc, mỗi người nên hạn chế những mâu thuẫn, trở thành người hòa giải phù hợp lẫn nhau và với người khác. Bài viết này Máy Phiên Dịch . Com sẽ giải thích câu vĩ hòa di quý tiếng Trung, nên hay không nên sống như ý nghĩa câu thành ngữ, cùng tìm hiểu ngay!

Dĩ hòa vi quý tiếng Trung là: 以和为贵 phiên âm /Yǐ hé wéi guì/ là một nguyên tắc đạo đức thực tiễn được các nhà Nho đề xướng. 

• [Dĩ] 以 /Yǐ/: Dùng, sử dụng, bằng cách, lấy

• [Hòa] 和 /hé/: thuận hợp, hòa nhã, hài hòa

• [Vi] 为 /wéi/: vì cái gì, cho cái gì, giúp cho, làm

• [Quý] 贵 /guì/: thứ quý giá, được coi trọng, xem trọng

Dĩ hòa vi quí là lấy chữ [Hòa] 和 làm mục đích cao nhất, lấy Hòa làm chuẩn mực và thể hiện thái độ sống. 

以和为贵 được nêu ra trong cuốn Luận ngữ Thiên 1 - Học nhi (Lời dạy của Khổng Tử). 

Cấu trúc chính: 以...为 (lấy cái gì… làm cái gì) - Đây là cấu trúc xuất hiện khá phổ biến trong tiến trung. Cả câu “以和为贵”, lấy chữ Hòa làm đầu, coi trọng sự hòa hợp. 

Cổ nhân xưa có câu: “礼之用, 和为贵 /lǐ zhī yòng, hé wéi guì/” - Lễ chi dụng, hòa vi quý (Sử dụng lễ nghĩa thì hòa là quý). 

Ý nghĩa Dĩ hòa vi quý (以和为贵) chỉ cho lối sống tích cực khi chúng ta đối nhân xử thế. Câu thành ngữ khuyên con người giao tiếp hòa thuận, tiếp xúc hòa nhã lẫn nhau, việc nhường nhịn sẽ giúp cải thiện và phát triển mối quan hệ giữa hai con người.

1. Dĩ hòa vi quí trong các mối quan hệ cuộc sống

Mối quan hệ trong cuộc sống vốn dĩ rất phức tạp cả trong cuộc sống thường nhật, nơi văn phòng công sở hay bất kỳ đâu. Nếu không chú trọng “hòa khí” rất dễ nảy sinh mâu thuẫn xung đột, bất hòa, có thể phát triển tới chiến tranh.

• Trong gia đình: Mỗi người có một cá tính riêng, đôi lúc sẽ tranh cãi vẫn đề nào đó, ai cũng muốn bảo vệ ý kiến của mình sẽ khiến cho mối quan hệ tồi tệ hơn. Lúc này nên cho nhường nhịn và lắng nghe ý kiến của nhau. Đừng vì áp lực cuộc sống mà làm rạn nứt gia đình. 

• Công ty: Đồng nghiệp không tránh khỏi cãi vã, tranh luận phương án, hợp đồng,... Để giải quyết, hãy tìm hiểu kỹ vấn đề, đưa ra ý kiến bạn cho là đúng, thấu hiểu suy nghĩ và nỗi lo đối phương.

• Trong chuyện đôi lứa: Nhường nhịn và thấu hiểu là điều cốt yếu để mối quan hệ vền vững và tiến xa hơn. Nhất định không nói ra những lời khó nghe, bình tĩnh xử lý, tìm ra phương án cho cả hai. 

• Trong chính trị: Người Việt Nam luôn ưa chuộng hòa bình bởi sau bao năm sống trong bom đạn, đối tượng bị thiệt luôn là con người, nỗi ám ảnh kinh hoàng do chiến tranh để lại gây thiệt hại vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, trong tình hình chính trị, an ninh, chính phủ - quốc phòng luôn đưa ra những đàm phán bằng tình hữu nghị, áp dụng dĩ hòa vi quý để giải quyết mọi tranh chấp. 

2. Mặt khác: Nên hay Không nên sống dĩ hòa vi quí

Ngại va chạm Dĩ hòa vi quý 以和为贵 cốt lõi là sống “chan hòa” không phải là “gió chiều nào theo chiều đó”. Đây là lối sống tích cực để giúp hai bên thấu hiểu, giúp đỡ lẫn nhau. 

Tuy nhiên, khác với kiểu ba phải hay nhẫn nhịn “một điều nhịn là chín điều lành” 吃亏人常在 /chī kūi rén cháng zài/ mà để đối phương đàn áp, lấn lướt quan điểm, suy nghĩ của mình. 

Dĩ hòa vi quý là lắng nghe đối phương, nhìn nhận, bổ sung giúp một mối quan hệ bền vững, phát triển. Nếu đối phương có ý định lấn át bạn nên xem xét lại, chỉ ra cái sai của họ để cả 2 cùng nhìn nhận, không nên nhún mình, bỏ qua, tặc lưỡi cho xong chuyện. 

• 人以和为贵, 物以稀为贵 /Rén yǐ hé wéi guì, wù yǐ xī wéi guì/

Người nên “Dĩ hòa vi quý” và vật quý ở cái hiếm.

• 与人相处要以和为贵, 不要过于计较个人的利益得失 /Yǔ rén xiāngchǔ yào yǐ hé wéi guì, bùyào guòyú jìjiào gèrén de lìyì déshī/

Sống với nhau nên xem trọng Hòa, đừng quá so đo tính toán lợi ích, được, mất.

• 我通常是劝告双方以和为贵, 没有必要争吵,大家到底是邻居嘛 /Wǒ tōngcháng shì quàngào shuāngfāng yǐ hé wéi guì, méiyǒu bìyào zhēngchǎo, dàjiā dàodǐ shì línjū ma/

Tôi thường khuyên đôi bên: Dĩ hòa vi quý, không cần cãi vã, dù sao chúng ta cũng là hàng xóm của nhau.

• 邻里之间以和为贵, 怎能为了孩子打架这点小事而损害双方的情感呢? /Línlǐ zhī jiān yǐ hé wéi guì, zěn néng wéi le háizi dǎjià zhè diǎn xiǎoshì ér sǔnhài shuāngfāng de qínggǎn ne?/

Giữa hàng xóm với nhau Dĩ hòa vi quý, làm sao có thể làm tổn hại tình cảm của hai bên vì một chuyện nhỏ nhặt như trẻ con đánh nhau?

• 万事以和为贵, 退一步海阔天空 /Wànshì yǐ hé wéi guì, tuì yībù hǎikuòtiānkōng/

Vạn sự dĩ hòa vi quý, lùi một bước là biển rộng trời cao. 

• Bình tĩnh, lắng nghe ý kiến quan điểm của đối phương để hiểu rõ toàn bộ vấn đề. 

• Không nhìn nhận vấn đề chỉ dưới phương diện cá nhân, bảo thủ, hãy chấp nhận những cái đúng. 

• Phân biệt cái nào đúng, cái nào sai, lấy điều hòa nhã làm điều quan trọng, chia sẻ quan điểm. 

• Cùng bàn bạc, đưa ra đối sách, cách giải quyết phù hợp nhất. 

Khi những nút thắt được tháo gỡ, hòa khí hai bên vẫn giữ vững, chúng ta sẽ hiểu nhau hơn và những lần hợp tác sau sẽ thuận lợi hơn. 

Trên đầy vừa giải nghĩa tục ngữ “Dĩ hòa vi quý” nghĩa là gì tiếng Hoa, khuyên chúng ta về một lối sống hòa thuận, tốt đẹp. Hi vọng qua đó, bạn sẽ hiểu được ý nghĩa tục ngữ và vận dụng nó một cách đúng đắn. 

>>> Tham khảo: 

• Lễ Thất tịch tiếng Trung là gì?
• Chữ An trong tiếng Hán
• Dĩ hòa vi quý tiếng Anh
• Dĩ hòa vi quý là số mấy